Erzurum Ulu camii yapılış tarihi kesin olarak bilinmeyen, ancak Saltukoğulları dönemine mal edilen bir yapıdır.Saltukoğullarına verilişi günümüzde mevcut olmayan
fakat bazı kaynaklarda belirtilen bir kitabedir.
Bu kitabeye göre Cami,H.575/M.1179 yılında Saltuklulardan Nasıruddin Muhammed tarafından yaptırılmıştır.
Camii 54X41 m olup, mihraba dikey 7 şahından oluşmaktadır. Caminin iç kullanım alanı 2000m2 dir
Günümüzde aynı anda 4500 kişi rahatlıkla namaz kılabilmektedir. Caminin 5 kapısı vardır, kapıların ikisi doğuda diğer üçü ise kuzeydedir.
Caminin üç kubbesi vardır. İlk yapımındaki mihrap duvarı ön kısımları sivri şekilde olan kemerlerin üzerine oturtulmuş büyük pandantifli bir kubbe ile örtülüdür.
Bu kubbe kırlangıç örtü diye adlandırılan ahşap örtüdür
Güneyden kuzeye doğru Kırlangıç kubbe ile Mukarnas taş oyma kubbe arasında yer alan ikinci kubbe, tavanında yer alan ve gökyüzüne açılan penceresi ile caminin aydınlanma unsurlarından birini oluştur-
maktadır.
Kıble yönündeki iki fil ayağının en üst kısımlarında bulunan yuvarlak iki pencere de "fil gözü" diye adlandırılır. Fil gözü pencerelerden sol taraftaki güney-doğuya,
sağ taraftaki ise güney-batıya meyilli olup, gökyüzüne doğru bir bakış açısı oluşturmaktadırlar.
Bu pencereler Caminin içerisine adeta birer aydınlatma projektörü gibi ışık saçarlar. Soldaki pencereden sızan güneş ışığının camii içerisinde yer zeminde oluşturduğu elips şeklindeki ışık yoğunluğu daralarak tam daire şeklini aldığı an, öğle namazı için ezan okunma vaktinin geldiği anlaşılır. Sağdaki ise aynı şekilde ikindi namazı için ezan okunma vaktini bildirir. Kıble duvarında üç tane Mihrap vardır. Ortadaki İmama aittir. Sağda ve soldakiler ise Camii içerisinde her ne kadar akustik mimari ses sistemi olsa bile ses iletiminin yeterli gelmeyeceği düşüncesi ile imamın namaz anındaki tekbirlerini tekrarlayarak bulundukları yerden cemaata duyuracak Kayyım denilen müezzin yardımcılarının
yer aldığı "Mihrabiye" lerdir. Camide farklı tarihlerde yapılan onarımlar iç camii kısmında karışık bir mimari ortaya çıkarmıştır.
PROJENİN YERİ: ERZURUM
PROJENİN YILI : 2014
